تولیدکنندگان نگران برگشت درآمدهای نفتی به بودجه هستند
به گزارش مجله یک کامپیوتر، رئیس کمیسیون توسعه پایدار، محیط زیست و آب اتاق ایران بر این باور است قطع ارتباط با منابع حاصل از فروش نفت، علی رغم شعارهایی که داده می شد، در هیچ زمانی به غیر از دوران تحریم به تحقق نمی رسید، حال که این فرصت ایجاد شد، آن را به همین راحتی از دست ندهیم.
حسن فروزان فرد در گفت وگو با پایگاه خبری اتاق ایران، فروش ارث پدری را برابر با درآمدزایی نمی بیند و معتقد است این منابع تنها و تنها باید صرف اقدامات توسعه ای در کشور گردد.
او با نگاهی به سیر تاریخی کشور و وجود ظرفیت های فسادآور و تکرار آنها گفت: از زمانی که دسترسی به منابع زیرزمینی به عنوان یک منبع درآمدی دیده شد، زمینه های فساد هم توسعه یافت و شکل آن تغییر کرد تا اینکه امروز فروش همان منابع هم کفاف روزمره هم نمی دهد.
این فعال مالی با بیان این مطلب که هیچ سیاست مداری یا دولتی جرات قطع ارتباط با منابع حاصل از فروش نفت را نداشته و ندارد، توضیح داد: هیچ سیستمی در کوتاه مدت نمی توانست ارتباط ما را با این منابع، قطع کند. چون استفاده از این منابع سرشار و راحت به یک فرهنگ عمومی تبدیل شده و در تک تک افراد نهادینه است. اگر دولتی در راستای این قطع ارتباط قدمی برمی داشت، همراهی عموم مردم را از دست می داد. رسیدن به رفاه به وسیله فروش دارایی، آسان ترین شیوه است.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران ادامه داد: در زمان های مختلف از زبان های مختلف شنیدیم که از منابع نفتی خود به شیوه نادرستی بهره می بریم و وابسته به درآمدهایی شدیم که در فراوری آن نقشی نداشتیم و بر این اساس، هیچ گاه به توسعه نمی رسیم. با این حال علی رغم همه شعارهایی که داده شد، جرات نداشتیم این وابستگی نادرست که همه به آن اذعان داشتند را از بین ببریم. چون به محض این کار نگرانی هایی در سطح جامعه و در بخش های مختلف شکل می گرفت چراکه روی این پول ها حساب نموده بودند.
فروزان فرد که خود را فراوری نماینده ای می داند که با درد ناشی از محدودیت های تحریم از نزدیک آشناست و کمبودها را به خوبی لمس نموده است، تاکید نمود: تحریم ها، دردهای عظیمی برای اقتصاد ایران به بار آورد؛ ولی این درد را به درد دوران ترک اعتیاد تشبیه می کنم، در این روزها باید منتظر دردهای سنگین جسمی و روحی باشیم، مجموعه بخش های کشور آلوده به نفت است و جدایی از آن بدنه اقتصاد را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد اما باید این دوران را پشت سر گذاشت.
به اعتقاد این فعال مالی مسابقه ای که در ایران امروز شکل گرفته مسابقه توسعه برمبنای ارزش آفرینی نیست بلکه مسابقه استفاه بیشتر از رانت نفت برای توسعه های محلی و منطقه ای است. این رفتار فسادبرانگیزی است که در کلیت جامعه ریشه نموده است. متاسفانه این منابع همراه با چشم پوشی از خطاها در صحنه های رانت خواری استفاده می گردد. این نابه سامانی ها و رفتارهای غیرحرفه ای حول منبع عمومی نفت و منابع حاصل از آن، می چرخد.
رئیس کمیسیون توسعه پایدار در ادامه به راه اندازی صندوق ذخیره ارزی در دوره اصلاحات پس از کاهش منابع نفتی و آسیب های ناشی از آن اشاره نمود و گفت: در آن روزها تصمیم درستی اتخاذ شد تا منابع نفتی به جای اینکه تا ریال آخر آن وارد بودجه کشور گردد، در حسابی ذخیره شده و در راستای تقویت زیرساخت ها و ایجاد بسترهای توسعه، هزینه گردد. هرچند بهره برداری حرفه ای از این منابع نشد و از آنجا که منابع صندوق جذابتی برای بخش خصوصی نداشت، به محلی برای رفع گرفتاری های ناگهانی دولت تبدیل شد. می توان به خوبی عملکرد این حساب را سنجید و به خوبی درک کرد که تا چه از حد ایده اولیه خود دور شده است.
او تاکید نمود: به دلیل بروز تحریم ها بسیار ناراحتم؛ اما از اینکه شیر نفت بسته شد، خوشحالم.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران با طرح این سئوال که چه کسی در نگاه شخصی خود منابع حاصل از فروش ملک پدری را به عنوان درآمد معرفی می نماید؟ توضیح داد: اگر معتقد باشیم پول ناشی از فروش ارثیه، درآمد است باید در مقابل آن هزینه ای تعریف کرد. در بودجه هم همین اشتباه رخ می دهد؛ از آنجا که به منابع نفتی، درآمد می گویند به خود اجازه می دهند در برابر آن هزینه هم تعریف نمایند. جالب اینجاست که تمام کوشش نهادها هم به سروسامان دادن این هزینه ها معطوف می گردد تا به قول خود درآمدهای موجود را بهتر هزینه نمایند. بدون توجه به اینکه اساس این مبلغ درآمد نیست، بلکه دارایی برای تبدیل به دارایی ارزش افزای دیگر است.
او نتیجه روینمودها و نگرش های نادرست به منابع نفتی را این دانست که بودجه ای می نویسیم که دیگر در آن خبری از هزینه عمرانی نیست. این مسئله عظیم و نگران نماینده محصول تحریم نیست بلکه پیامد عظیم شدن دولت در طول همه این سال هاست و دیگر منبعی برای کارکردن باقی نمانده است؛ متاسفانه امروز از اینکه با کاهش فشار تحریم ها امکان تزریق منابع نفتی به چرخ دنده های کارخانه بروکراسی فراهم می گردد، ابراز خوشحالی می کنیم.
رئیس کمیسیون توسعه پایدار بر این باور است که سایه آزاردهنده تحریم باید از سر ایران برداشته گردد و ارتباط مساعد و امکان فراوری باارزش در کشور در همکاری با همتایان در دیگر بازارها مهیا گردد ولی از اینکه مجدد شیر نفت باز و فراوری به گوشه رانده گردد، ابراز نگرانی کرد.
او تاکید نمود: دشمنان به محض اینکه می بینند تصمیم گرفتیم خود را از این وابستگی عظیم دور کنیم و به دنبال روش های جدید برای افتادن در جهت توسعه پایدار هستیم به هر روشی شیر نفت را باز می نمایند.
او از اینکه حتی روزمره خود را به منابع نفتی وابسته کردیم اظهار تاسف کرد و ادامه داد: حتی فراوری و حتی صادرات غیرنفتی هم خواه ناخواه به منابع نفتی وابسته شده است. بروکراسی دولتی، سیستم های خدماتی، فراوری و توزیع آلوده به رانت های نفتی هستند تا آنجا که وقتی دسترسی به منابع نفتی نداریم، توان فراوری ارزش هم کاهش پیدا می نماید.
فروزان فرد با ابراز نگرانی از آنچه در بودجه 1400 درباره منابع نفتی دیده شده است، گفت: به دنبال آن هستیم که مجدد مسائل روی زمین مانده خود را با این منابع، رفع کنیم. یادمان باشد هیچ سیاستمدار ایرانی جرات بستن شیر نفت را نخواهد داشت چون عموم مردم با او همراهی نمی نمایند. حال که تحریم شدیم عقلا و صاحبان اندیشه کشور اجازه ندهند دسترسی دوباره به منابع نفتی اتفاق افتد و اگر نه همه کوشش های دو سال اخیر به فنا می رود. بخش فراوری نگران فرصت بعد از تحریم ها و حضور پرقدرت نفت در اقتصاد کشور است.
او تاکید نمود: بدون شک دولت برای محبوبیت، به سمت فراوری رفاه بیشتر و کوتاه مدت با منابع نفتی، ارز ارزان و واردات به جای فراوری حرکت می نماید و تمام کوشش ها در راستای جهش فراوری و فراوری ارزش افزوده فراموش می نماید و دولت رفاه جایگزین دولت جهش فراوری می گردد. در واقع آلودگی ما به نفت مشخص می نماید که متناسب با میزان دسترسی به منابع نفتی، دولت رفاه باشیم یا دولت مبتنی بر فراوری ارزش افزوده و توسعه ای.
منبع: اتاق بازرگانی ایران