نمایش تاریخی به بلندای یک میلیون سال در موزه باستان شناسی اردبیل
به گزارش مجله یک کامپیوتر، موزه باستان شناسی اردبیل که از موزه های تخصصی کشور به شمار می رود، تاریخی به بلندای چندین و چند قرن گذشته را در ذهن انسان نمایان می نماید.
مکانی تاریخی در دل دارالارشاد اردبیل و در قلب خواستگاه صفویه که معرف تمدن و تاریخ در منطقه است، که چون پای در آن می گذاری تاریخی به بلندای چندین و چند قرن گذشته در ذهن انسان نقش بسته و خود را نمایان می کند.
عظمت و شکوه نمای بیرونی بنا که به سبک و سیاقی تاریخی با بهره گیری از سبک معماری دوران صفویه خودنمایی می کند، چشم هر بیننده ای را نوازش نموده و برای حضور در داخل مکان ترغیب می کند.
از تک تک پله ها که بالا می روی گویی گام در جهت تاریخی می گذاری که تاریخ و تمدن شکوهمندی را رقم زده که از تفکر در آن و اثرگذاری که بر تاریخ داشته بر خود می بالی و گام آخر را از پله ها گرفته و در داخل بنا می گذاری.
از در که وارد می شوی نحوه معماری و شکل بنا توجه بیننده را جلب نموده و در ابتدا غرق تماشای بنا می کند؛ حفره ای در وسط ساختمان برای نورگیری و تهویه هوا تعبیه شده که به طول دو طبقه ساختمان طراحی شده است.
ساختمان فاخر 1700 مترمربعی موزه باستان شناسی که معماری آن در زمره طرح های مهم منطقه به شمار رفته و بخشی از فضای پیرامون مجموعه جهانی تاریخی و فرهنگی شیخ صفی الدین اردبیلی را در برگرفته، بخشی از فعالیت های تمدنی انسان در استان است.
نمایش آثار از پیش از اسلام تا دوره قاجار در موزه باستان شناسی
چشمت را که از تماشای زیبایی و شکوه بنا بر می گیری اشیایی داخل موزه جلوه گری می کند که صیقلی بر روح و روان انسانی می زند که به دنبال هویت، قدمت، تمدن، فرهنگی و زندگی گذشتگان خود بوده و هویت خود را در دل تاریخ جستجو می کند.
آثار و اشیایی از دوره های مختلف پیش از اسلام، تاریخی و اسلامی که با قدمت و جنس خود سیر تحول و تطور تاریخ فرهنگ اردبیل را در دوره های مختلف تاریخی به نمایش می گذارد.
سفالینه های متنوع ساده و منقوش دوره های مختلف تاریخی و اسلامی، ظروف خاکستری رنگ، سفال های منقوش سبک اردبیل متعلق به عصر هخامنشی و اشکانی و ریتون(تکوک)های مربوط به هزاره اول قبل از میلاد از جمله آثاری است که در این بنا خودنمایی می کنند.
سفال های دوره اسلامی که از برجسته ترین سفال های دوره اسلامی ایران و اردبیل به شمار می رود، مشتمل بر سفال های اوایل اسلام، سده های میانی و متاخر است و در طیف گسترده ای از سفال های یک رنگ فیروزه ای، منقوش چندرنگ، نقش کنده زیر لعاب، سفال های آبی و سفید، سلادون(سنگینه) را شامل می گردد.
اشیای شیشه ای و فلزی از دیگر آثار ارزشمند به نمایش گذاشته شده در موزه باستان شناسی است که هنر و تکنیک شیشه گری و فلزکاری این سرزمین را معرفی می کنند؛ قدمت این اشیاء به هزاره اول قبل از میلاد تا عصر ساسانی و دوره پرشکوه اسلامی می رسد.
در بعضی از ویترین ها سکه هایی از دوره های مختلف تاریخی ایران و بیزانس از جنس طلا، نقره و ... نگهداری می گردد که تاریخ آنها به عصر ساسانی و اوایل اسلام تا سده 12 هجری قمری متعلق است؛ این سکه ها از نظر تحقیقاتی و باستان شناسی مهم بوده و بخشی از هنر فلزکاری و مهارت ضرب سکه ایران را معرفی می کند، ضمن اینکه از نظر خطوط خوشنویسی و مطالعه سیر تحول خطوط قابل توجه هستند.
راه اندازی دو بخش جدید در موزه باستان شناسی اردبیل
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل گفت: موزه باستان شناسی با یک هزار و 700 مترمربع فضا و در دو طبقه از جمله موزه های شاخص استان به شمار می رود که توجه گردشگران ورودی به استان را به خود جلب می کند.
نادر فلاحی اضافه کرد: ساختمان موزه باستان شناسی با معماری خاص در فضای پیرامون مجموعه تاریخی و فرهنگی شیخ صفی الدین اردبیلی و با محتوای غنی معرف تاریخ، تمدن و فرهنگ منطقه است.
او بیان نمود: اشیا و آثار به نمایش گذاشته شده در این موزه حاصل کاوش های باستان شناختی متعدد در محوطه ها و قبور باستانی استان اردبیل و نیز یافته های اتفاقی بوده و یکی از موزه های تخصصی در کشور به شمار می رود.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل گفت: با توجه به تاکید بر غنای محتوایی این موزه، جای دو بخش در این موزه خالی بود که یکی احتیاج مجموعه به بخش سکه در حوزه تخصصی شمالغرب و به ویژه استان اردبیل بود که در این زمینه اقدامات اساسی در حال اجرا بوده و در حال راه اندازی است.
فلاحی توضیح داد: در این بخش سکه های مربوط به ضرب اردبیل و نیز سکه های دوره هایی که ارتباط مستقیم با تاریخ اردبیل داشتند به نمایش گذاشته خواهد شد.
او اضافه کرد: بخش دوم مورد احتیاج برای این موزه تالار اسناد نفیس مربوط به خود استان بود که این بخش نیز در دست اقدام برای راه اندازی است تا به موزه باستان شناسی اضافه گردد.
ساختمان موزه باستان شناسی تداعی کننده اوج شکوه دوره صفوی
مدیر موزه باستان شناسی اردبیل در مصاحبه با روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل گفت: موزه باستان شناسی سال 87 به عنوان موزه تخصصی افتتاح شده و با نمایش آثار مختلف تاریخی و باستانی پذیرای بازدیدکنندگان بوده است.
امید یزدانی اضافه کرد: کوشش شده تا کلیه آثار به نمایش گذاشته شده در این موزه مربوط به استان باشد و از هر شهرستان در این موزه اشیا و آثار وجود دارد.
او بیان نمود: این آثار و اشیا از عصر مفرغ تا دوره قاجار در دو طبقه چیدمان شده است به طوری که در طبقه بالا اشیای پیش از تاریخ و دوره تاریخی و در طبقه پایین از ورود اسلام به ایران تا دوره قاجار جای گذاری شده است.
مدیر موزه باستان شناسی اردبیل گفت: معماری ساختمان موزه باستان شناسی برگرفته از نوع معماری دوره صفوی بوده که تداعی کننده اوج شکوه دوره صفوی است.
تهیه کتابچه معرفی اشیای ثبت شده در موزه باستان شناسی
یزدانی اظهار کرد: موزه باستان شناسی نه تنها با کاربری موزه بلکه به عنوان یک پزوهشکده اقدامات تحقیقاتی و پژوهشی نیز انجام داده و در کنار آن بازسازی اشیای تاریخی کشف شده نیز در آن انجام می گردد.
او با اشاره به اقدامات شاخص در زمینه ثبت و بازسازی آثار تاریخی در این موزه گفت: از اقدامات شاخص بازسازی جام سه هزار ساله کشف شده در خلخال و ثبت 2500 شیء تاریخی اعم از سفالی، فلزی و اسناد است که در حال اجرا بوده و پس از اقدامات ثبتی و بازسازیی در قالب کتابچه هایی که مقالات مربوط به آثار در آن چاپ می گردد، ارائه خواهد شد.
مدیر موزه باستان شناسی اردبیل توضیح داد: در حال حاضر بیش از 300 قلم شی ء در این موزه به نمایش گذاشته شده است که پس از ثبت سایر اشیا زمینه برای نمایش آنها نیز فراهم خواهد شد.
بازدید گردشگران از موزه باستان شناسی 8 برابر شد
مدیر موزه های استان اردبیل نیز اظهار کرد: موزه باستان شناسی یکی از تخصصی ترین موزه های کشور است که هر سال از طرف موسسه ایکوم رتبه های یک تا سه را کسب می کند.
فردین عینی با اشاره به قرارگیری این موزه در داخل مجموعه جهانی شیخ صفی الدین اردبیلی اضافه کرد: وجود بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی تاثیر مستقیمی در کسب رتبه این موزه از سوی ایکوم دارد و این امز زمینه برای افزایش بازدید از موزه باستان شناسی را فراهم نموده است.
او با اشاره به بازگشایی جهت جدید موزه از داخل مجموعه بیان نمود: با بازگشایی این جهت از فروردین ماه سال 98 با توجه به اینکه در زیرمجموعه اثر جهانی شیخ صفی الدین قرار گرفتیم بازدیدکنندگان از مجموعه شیخ صفی الدین اردبیلی از این موزه نیز بازدید می کنند که این امر تاثیر بسزایی در افزایش بازدید از موزه باستان شناسی داشته است.
مدیر موزه های استان اردبیل گفت: در سال هایی که این جهت بازگشایی نشده بود و درب ورودی موزه مجزا از مجموعه جهانی شیخ صفی الدین بود تعداد بازدیدکننده ها پایین بود ولی با بازگشایی درب ورودی از مجموعه، بازدید گردشگران از موزه باستان شناسی 8 برابر شده است.
موزه باستان شناسی با غنای محتوایی یکی از موزه های تخصصی در کشور به شمار می رود که آثار و اشیای تاریخی و فرهنگی در آن نگهداری و در معرض دید عموم قرار داده می گردد که معرفی و شناساندن ان به گردشگران تاثیر بسزایی در بازدید از این موزه و معرفی تاریخ و تمدن منطقه خواهد داشت.
منبع: میراث آریا